بیمه گران در انتظار رانندگان تاکسی‌های آنلاین و آزادکارهای اینترنتی
۱۳۹۷/۰۳/۱۹
امروز کسب‌وکارهایی در ایران وجود دارند که اگرچه تعداد نیروی مستقیم آنها در حد هزار نفر است اما برای چند صد هزار نفر به شکل غیرمستقیم اشتغال ایجاد کرده‌اند. بزرگترین مشکل این دسته بزرگ از فعالین غیرمستقیم در کسب‌وکارهای آنلاین که موتور پیشران کسب‌وکار نیز هستند، بیمه‌ی آنهاست.
نیرویی که به شکل غیرمستقیم با کسب‌وکار اینترنتی همکاری می‌کند، ساعت کار مشخصی ندارد یا پروژه‌ای کار می‌کند و یا به دلخواه خود زمان شروع و پایان کارش را در روزهای مختلف تعیین می‌کند. همه این موارد به پیچیدگی ارائه بیمه به چنین افرادی می‌افزاید؛ بیمه‌ای که یک حق اجتماعی برای همه است.
با این حال به نظر می‌رسد که اولین تلاش‌ها برای تغییر این روند در حال انجام است. «رضا الفت نسب»، عضو هیات مدیره و سخنگوی اتحادیه کشوری کسب‌وکارهای مجازی در گفتگو با دیجیاتو خبر می‌دهد که تفاهم‌نامه‌ای میان سازمان تامین اجتماعی و این اتحادیه در حال شکل‌گیری است که مراحل پایانی خود را می‌گذراند. این تفاهم‌نامه قرار است روند بیمه شدن کارکنان غیرمستقیم استارتاپ‌ها و کسب‌وکارهای مجازی را تسهیل بخشد.
نکته قابل توجه در مورد تفاهم‌نامه، آن است که شاغلین باید تمام هزینه بیمه ماهانه خود را پرداخت کنند. این در حالیست که هم‌اکنون نیز افراد می‌توانند از بیمه خویش‌فرما در تامین اجتماعی استفاده کنند، با این حال الفت نسب به چند تفاوت اشاره می‌کند و می‌گوید: «در بیمه خویش فرما شخص برای بیمه درمان خود فرانشیز پرداخت می‌کند که در حالتی که ما تفاهم کرده‌ایم، وجود ندارد. از سوی دیگر این نوع بیمه دست ما را باز می‌گذارد تا با سازمان‌های مختلف مذاکره کنیم تا برای بخشی از این حق بیمه معافیت بگیریم یا خود کسب و کار سهمی از آن را پرداخت کند.»
هزینه بیمه تامین اجتماعی برای سال ۹۷ معادل ۳۶۷ هزار و ۲۱۷ تومان است که سهم کارفرما ۲۸۸ هزار و ۵۳۳ تومان و سهم کارگر معادل ۸۵ هزار و ۶۸۴ تومان محاسبه می‌شود. در این نوع از بیمه که اتحادیه کشوری کسب‌وکارهای مجازی به دنبال آن است، پرداخت کل این سهم به خود شاغل تعلق خواهد گرفت.
عضو هیات مدیره اتحادیه کشوری کسب‌وکارهای مجازی در مورد چرایی این موضوع می‌گوید: «در حالتی که شخص با فعالیت شناور کسب درآمد دارد، مکان ثابتی هم ندارد و معمولاً در محل خودش مشغول به کار است، بیمه بر عهده خود فرد است. معاونت‌های مختلف سازمان تامین اجتماعی در این رابطه اظهار نظر کرده‌اند و خودشان به این نتیجه رسیدند که بیمه کامل برعهده فرد باشد؛ پیشنهاد از سمت ما نبود.»
بر اساس آخرین آماری که «ژوبین علاقبند»، نایب رئیس هیات مدیره اسنپ در هفتم خرداد و همزمان با بازدید «پروانه مافی»، نماینده مجلس از این مجموعه ارائه داد، اکنون ۳۷۰ هزار راننده فعال در اسنپ در سراسر کشور مشغول به کارند. از سوی دیگر «میلاد منشی پور»، مدیر عامل تپسی نیز در پنجم بهمن ماه سال گذشته در جریان ارائه‌اش در اجلاس توسعه دهندگان وب فارسی، تعداد راننده‌های فعال این سامانه را «بیش از ۱۵۰ هزار نفر» ذکر کرد. این در حالیست که بیش از ۳۰ شرکت تاکسی آنلاین در ایران مجوز کسب‌وکار دریافت کرده‌اند و صرفاً در قسمت راننده‌های تاکسی‌های اینترنتی، در مورد بیمه‌ی حدود ۶۰۰ هزار نفر صحبت می‌کنیم.
از سوی دیگر تاکسی‌های آنلاین یا کسب‌وکارهای اینترنتی، شرکت‌هایی معمولاً تکنولوژیک هستند که به گفته خودشان از آخرین تکنولوژی‌ها استفاده می‌کنند. در این حالت یک شرکت تاکسی اینترنتی می‌تواند زمان کار و تعداد سفرهای رانندگانش را اندازه گیری کرده و با ارائه یک فرمول ساده، بخشی از هزینه‌ی بیمه کارکنان غیرمستقیم خود را بر اساس حجم کاری آنها در ماه متقبل شود. اگرچه این در حال حاضر یک پیشنهاد بی سرانجام است اما الفت نسب پیشبینی می‌کند که در آینده احتمالاً چنین روندی در تاکسی‌های آنلاین به وجود خواهد آمد:
«به نظر من در پی رقابتی که بین شرکت‌ها وجود دارد این اتفاق خواهد افتاد و احتمالاً خود شرکت‌ها بخشی از هزینه بیمه افراد را پرداخت خواهند کرد. اطمینان دارم که پس از شروع این طرح، رقابتی بین شرکت‌ها به وجود خواهد آمد که برای مثال تاکسی‌های آنلاین از آن به عنوان یک مزیت برای جذب راننده استفاده خواهند کرد. بیشترین حجم افرادی که بیمه ندارند مربوط به همین رانندگان است.»
اما شرایط بیمه فریلنسرها اندکی متفاوت و البته در حال حاضر پیچیده‌تر است. الفت نسب در این باره می‌گوید: «بر اساس توافق انجام شده، در مرحله اول اگر فریلنسر با مجموعه‌ای همکاری کند که عضو اتحادیه است، می‌تواند بیمه شود. درقدم‌های بعدی سایر افراد فعال در فضای مجازی، حتی افرادی که از شبکه‌های اجتماعی کسب درآمد دارند را بیمه خواهیم کرد.»
منبع : دیجیاتو